Ελληνικά hovercraft τη δεκαετία του '70

[GeorgeB]

Αγαπητοί φίλοι, κάνω μια έρευνα για αερόστρωμνα πλοία που έχουν κυκλοφορήσει στην Ελλάδα. Προσπαθώ να συγκεντρώσω στοιχεία για τα πρώτα hovercraft που κυκλοφόρησαν τη δεκαετία του '70. Απ' όσο γνωρίζω τα πρωτοέφερε στην Ελλάδα ο Ανδρέας Βομβογιάννης και ήταν τύπου HM2 της Hovermarine από την Αγγλία. Το ένα μάλιστα έφερε το όνομα "Μεγαλόχαρη".
Γνωρίζει κανείς πότε ακριβώς δρομολογήθηκαν, ποια χρονιά αποσύρθηκαν και για ποιο λόγο? Τι απέγιναν μετά την απόσυρση τους? Υπάρχει κάποια φωτογραφία?

[TSS QUEEN ANNA MARIA]

Αγαπητοί φίλοι, κάνω μια έρευνα για αερόστρωμνα πλοία που έχουν κυκλοφορήσει στην Ελλάδα. Προσπαθώ να συγκεντρώσω στοιχεία για τα πρώτα hovercraft που κυκλοφόρησαν τη δεκαετία του '70. Απ' όσο γνωρίζω τα πρωτοέφερε στην Ελλάδα ο Ανδρέας Βομβογιάννης και ήταν τύπου HM2 της Hovermarine από την Αγγλία. Το ένα μάλιστα έφερε το όνομα "Μεγαλόχαρη".
Γνωρίζει κανείς πότε ακριβώς δρομολογήθηκαν, ποια χρονιά αποσύρθηκαν και για ποιο λόγο? Τι απέγιναν μετά την απόσυρση τους? Υπάρχει κάποια φωτογραφία?

Δεν ξέρω αν αναφέρεσαι σε αυτό για το οποίο έγραψα λίγα λόγια στο θέμα των Διαφόρων Ιπταμένων Δελφινιών:

"Για τους παλιούς που θυμούνται την ακτοπλοϊα στην δεκαετία του 70, θυμάται κανένας ένα επιχείρημα που κατέληξε άδοξα το 1972 με δύο μικρά hovercraft στον Σαρωνικό? Ηταν τύπου HM 2 Sidewall χωρητικότητας 50-60 ατόμων και είχαν δρομολογηθεί πειραματικά, δεν ξέρω από ποιό επιχειρηματικό σχήμα, Πόρο-Υδρα-Σπέτσες. Είχαν πορτοκαλί χρώμα, τα ονόματά τους ήταν Παναγία Μυρτιδιώτισα το ένα και δεν θυμάμαι πλέον το δεύτερο, και παρουσιάζαν συνέχεια βλάβες και σχιζόταν ο ασκός από επιπλέοντα ξύλα κλπ και άλλα αντικείμενα στον Σαρωνικό. Ταξίδεψα μία μοναδική φορά με αυτά και στο τέλος της σαιζόν του 1972 εξαφανίστηκαν από την γραμμή και δεν δρομολογήθηκαν πουθενά αλλού. Βρήκα μία φωτογραφία του τύπου στο photoship.uk ακριβώς στα ίδια χρώματα με αυτά που ήλθαν εδώ και την ανεβάζω":

128688

[TSS QUEEN ANNA MARIA]

Περισσότερες πληροφορίες για τον τύπο αυτών των ιδιόμορφων Hovercrafts τύπου Sidewall με άξονες και προπέλες, διπλή καρίνα τύπου catamaran και την πλωριά ποδιά/σακούλα που δημιουργούσε άνωση πάνω στην θάλασσα:

http://www.bartiesworld.co.uk/hovercraft/hovermarine.htm

Μία ακόμα φωτογραφία του ιδίου τύπου HM2 Mk3 που έκανε ένα σύντομο πέρασμα και από τα δικά μας νερά το 1972 με δύο σκάφη δρομολογημένα στον Σαρωνικό χωρίς όμως επιτυχία:

128698
Και το σχεδιάγραμμα που φαίνονται καθαρά οι άξονες και η ποδιά που φούσκωνε στην πλώρη.

128699

[GeorgeB]

Ευχαριστώ για την άμεση απάντηση. Ναι αναφέρομαι στα σκάφη του θέματος των Διαφόρων Ιπταμένων Δελφινιών. Τη σελίδα του bartie's world την είχα και αυτή υπόψη μου. Τα στοιχεία που έχω συλλέξει μέχρι στιγμής, αλλά δεν ξέρω κατά πόσο είναι ακριβή, έχουν ως εξής:

Στα Ελληνικά σκάφη γίνεται για πρώτη φορά αναφορά στη διεθνούς φήμης έκδοση του JaneΆs που αφορά τα ταχύπλοα σκάφη, “Surface Skimmers” 1973-74. Σύμφωνα με την ίδια έκδοση, το όνομα της πλοιοκτήτριας εταιρείας είναι Hellenic Hovercraft Lines – Hoverlines και γενικός διευθυντής είναι ο Ανδρέας Βομβογιάννης. Τα σκάφη είναι τύπου HM2 MkIII με αριθμούς γάστρας 304 και 307 και ονόματα Natouro 2, και Natouro 1 αντίστοιχα. Τα πλοία φαίνεται ότι νηολογούνται στη γραμμή Πειραιάς – Ύδρα – Σπέτσες – Πόρτο Χέλι.
Η τελευταία φορά που εμφανίζονται και τα δύο σκάφη να είναι επιχειρησιακά, είναι στην έκδοση του JaneΆs του 1978. Στην αντίστοιχη έκδοση του 1979 εμφανίζεται μόνο το Natouro 2, ενώ από τη χρονιά αυτή και έπειτα παύει η καταγραφή και των δύο σκαφών.

Επίσης έχω και το φάκελο από ένα γράμμα της Ελληνικής εταιρείας προς την αντίστοιχη Αγγλική με ημερομηνία ταχυδρομείου 21/5/73.

Μπορεί κάποιος να επαληθεύσει τα στοιχεία αυτά? Κάθε πληροφορία θα ήταν ευπρόσδεκτη.

[TSS QUEEN ANNA MARIA]

Πάντως φίλε GeorgeB θυμάμαι πολύ έντονα ότι μόνο μία σαιζόν δούλεψαν στον Σαρωνικό, και αυτό γιατί παρόλη την επιθυμία μου να ξαναταξιδέψω με αυτά προς Ύδρα δεν μπόρεσα γιατί είχαν αποδρομολογηθεί. Πιστεύω ότι είχαν προγραμματίσει τα δρομολόγια του 1973 (εξ' ου και το γράμμα που αναφέρεις) αλλά για οικονομικούς λόγους δεν υλοποιήθηκαν. Πιθανολογώ ότι παροπλίστηκαν σε αναζήτηση νέας γραμμής και ποτέ δεν υπήρξε συνέχεια. Μην ξεχνάμε ότι το εισιτήριο ήταν πολύ ακριβό σε σχέση με τα συμβατικά καράβια της γραμμής το 72 (λόγω λειτουργικού κόστους και πετρελαίου) και το επιβατηγό κοινό που δεν είχε ακόμα γευτεί τα ταχύπλοα σκάφη που πλέον είναι καθεστώς, συνέχιζε να ταξιδεύει με τα αργά γνωστά καράβια του Σαρωνικού όπως ο Πορτοκαλής Ήλιος, το Μυκήναι κλπ. Να προσθέσω ότι μετά την απόσυρση του μοναδικού υδροπτέρυγου EXPRESS του Λάτση το 1969, η γραμμή δεν είχε ταχύπλοο και όταν εμφανίστηκαν αυτά τα δύο μικρά hovercrafts σαν κομήτες το 1972 δεν διαφημίστηκαν πουθενά, πέρασαν σχεδόν απαρατήρητα από τους ταξιδιωτικούς πράκτορες και ο κόσμος τα αγνοούσε (πέρα του ότι πάθαιναν συχνές βλάβες και πιθανά να φόβιζαν αρκετούς επιβάτες λόγω του μικρού μέγεθους τους). Η μεγάλη αλλαγή έγινε τέσσερα χρόνια αργότερα, to 1976, όταν έκαναν την εμφάνισή τους τα Flying Dolphin I και ΙΙ της Ceres που δρομολογήθηκαν στον Σαρωνικό μετά την εμπορική τους αποτυχία στην γραμμή Ηγουμενίτσας-Οτράντο που είχαν δρομολογηθεί το 1974. Από τότε άρχισε σιγά-σιγά να αλλάζει ο τρόπος που ταξίδευαν οι Έλληνες ιδίως προς τα πιο μακρυνούς προορισμούς του Σαρωνικού όπως Ύδρα-Σπέτσες-Ερμιόνη-Πορτο Χέλι.

[aegina]

Symfonw ki egw an kai poly mikros tote ta thymamai mono pou ekanan kai kapoio prwino dromologio pros Aigina.

[GeorgeB]

Επίσης μου κάνει εντύπωση και το γεγονός των υπερβολικά συχνών βλαβών. Τα συγκεκριμένα σκάφη τα θεωρούσα αξιόπιστα μιας και έχουν κατασκευαστεί καμιά κατοσταριά, αριθμός πολύ μεγάλος για αερόστρωμνα πλοία. Επίσης χρησιμοποιούνταν στο Χονγκ Κονγκ μέχρι το 2001, και στην Ιορδανία μέχρι πολύ πρόσφατα, μιλάμε δηλαδή για μία περίοδο χρήσης περίπου 40 ετών.

Όπως και να έχει η ημερομηνία που μου δώσατε (1972) είναι αρκετή για να κάνω μια έρευνα στο αρχείο των "Ναυτικών Χρονικών" της εποχής. Μήπως κατά τύχη γνωρίζετε κάποιον ο οποίος θα γνώριζε περισσότερα στοιχεία? Ευχαριστώ και πάλι.

[aegina]

Egw dystixws oxi :( apla eipa oti thymamai.

[TSS QUEEN ANNA MARIA]

Πιθανόν φίλε GeorgeB να βρεις στοιχεία από αρχεία εφημερίδων ή ναυτιλιακών εντύπων του 72. Η εταιρία του Βομβογιάννη υπάρχει ακόμα? Θυμάμαι ότι είχαν κάνει ακόμα ένα εγχείρημα αργότερα με το καταμαράν Golden Olympics. Για περισσότερα στοιχεία δεν πηγαίνει ο νους μου αλλού.

[Παναγιώτης]

Αιτία της αποτυχίας τους ίσως είναι ότι ήθελαν ήρεμη θάλασσα πράγμα που δεν συμβαίνει με τα μελτέμια στην Ελλάδα, και οι επιδόσεις του μειώνονταν με τις δυσμενείς συνθήκες. Αντίθετα στον κόλπο της ¶καμπας και στις εκβολές του ποταμιού στο Χονγκ Κοννγκ μπορούυσαν να ταξιδέψουν ικανοποιητικά. Στη συνημμένη μελέτη (πηγή: http://ntrs.nasa.gov (http://ntrs.nasa.gov/)) αναφέρεται ότι ήταν κουραστικά λόγω κραδασμών για ταξίδια πάνω από 25 λεπτά ή πάνω από 14 ναυτικά μίλια. Δηλαδή για ταξίδια το πολύ μέχρι την Αίγινα, το μισό του ταξιδιού μέχρι Ύδρα και το ένα τρίτο περίπου του ταξιδιού μέχρι Σπέτσες.

[GeorgeB]

Παναγιώτη ευχαριστώ πολύ για τη μελέτη. Πραγματικά έμεινα έκπληκτος! Η αλήθεια είναι ότι στα hovercraft παρατηρείται το φαινόμενο των κραδασμών, κάτι που είναι γνωστό ως cobblestone effect, δηλαδή σα να ταξιδεύει πάνω σε πλακόστρωτο δρόμο.

Όσον αφορά την εταιρεία του Βομβογιάννη δεν υπάρχει ακόμη. Όντως έκανε ένα εγχείρημα τη δεκαετία του '90, αλλά αυτό επειδή είναι πιο πρόσφατο έχω μαζέψει περισσότερα στοιχεία.

[npapad]

Κατάφερα από τους παλιούς LR να βρώ κάποια στοιχεία και τα ΙΜΟ από τα 2 χόβερκραφτ του καπετάν Ανδρέα Βομβογιάννη.

MEGALOHARI (IMO 3000049). Hull moulding 1968 (Halmatic Ltd - Havant), completed 03/1973 (Hovermarine Ltd - Sou).

NEW PIRAEUS (IMO 3000037). Hull moulding 1968 (Halmatic Ltd - Havant), completed 06/1973 (Hovermarine Ltd - Sou).


Τα υπόλοιπα στοιχεία είναι ίδια και για τα δύο :

15,55 m Χ 6,10 m, Reinforced Plastic TM Air Cushion Ferry.
Engines : 2 Vee Oil 4SA each 8 cyl. reverse geared to screw shafts, 640 BHP (Cummins Engine Co - Columbus) PLUS a Vee oil 185 BHP with belt drive to lift fans.
Owner : Capt. Andreas Vomvoyannis.

Αναφέρεται ότι ήταν νηολογημένα στον Πειραιά αλλά δυστυχώς δεν αναφέρεται αριθμός νηολογίου....

Σε ένα από τα πρώτα τεύχη του περιοδικού ΕΦΟΠΛΙΣΤΗΣ το 1994 θυμήθηκα ότι υπήρχε και μια ενδιαφέρουσα συνέντευξη του Βομβογιάννη και ανακάλυψα ότι υπάρχει και on line για όσους ενδιαφέρονται :
https://www.efoplistis.gr/pdf/Interview19_9_1994.pdf

[TSS QUEEN ANNA MARIA]

Κατάφερα από τους παλιούς LR να βρώ κάποια στοιχεία και τα ΙΜΟ από τα 2 χόβερκραφτ του καπετάν Ανδρέα Βομβογιάννη.

MEGALOHARI (IMO 3000049). Hull moulding 1968 (Halmatic Ltd - Havant), completed 03/1973 (Hovermarine Ltd - Sou).

NEW PIRAEUS (IMO 3000037). Hull moulding 1968 (Halmatic Ltd - Havant), completed 06/1973 (Hovermarine Ltd - Sou).


Τα υπόλοιπα στοιχεία είναι ίδια και για τα δύο :

15,55 m Χ 6,10 m, Reinforced Plastic TM Air Cushion Ferry.
Engines : 2 Vee Oil 4SA each 8 cyl. reverse geared to screw shafts, 640 BHP (Cummins Engine Co - Columbus) PLUS a Vee oil 185 BHP with belt drive to lift fans.
Owner : Capt. Andreas Vomvoyannis.

Αναφέρεται ότι ήταν νηολογημένα στον Πειραιά αλλά δυστυχώς δεν αναφέρεται αριθμός νηολογίου....

Σε ένα από τα πρώτα τεύχη του περιοδικού ΕΦΟΠΛΙΣΤΗΣ το 1994 θυμήθηκα ότι υπήρχε και μια ενδιαφέρουσα συνέντευξη του Βομβογιάννη και ανακάλυψα ότι υπάρχει και on line για όσους ενδιαφέρονται :
https://www.efoplistis.gr/pdf/Interview19_9_1994.pdf


Πάντως επιμένω ότι ήταν το 1972 που δρομολογήθηκαν και αποσύρθηκαν στο τέλος της σαιζόν. Το καλοκαίρι εκείνο ήταν το μόνο από τα χρόνια του Λυκείου που πηγαινοερχόμουνα την Ύδρα με αυτά. Το επόμενο, 1973 ήμουνα εκτός Ελλάδας.

[npapad]

Πάντως επιμένω ότι ήταν το 1972 που δρομολογήθηκαν και αποσύρθηκαν στο τέλος της σαιζόν. Το καλοκαίρι εκείνο ήταν το μόνο από τα χρόνια του Λυκείου που πηγαινοερχόμουνα την Ύδρα με αυτά. Το επόμενο, 1973 ήμουνα εκτός Ελλάδας.
Περιέργως πάντως, και στη συνέντευξη του αναφέρει ότι τα έφερε το 1973 (το οποίο "κουμπώνει" με τα στοιχεία του LR). Δυστυχώς δεν έχουμε αριθμούς νηολογίου να το επιβεβαιώσουμε, εκτός και αν ο "συνήθης ύποπτος" έχει όρεξη να κάνει ένα ξεφύλλισμα στα Πλοιάρια ή την Α' Κλάση (σίγουρα δεν ήταν Β΄Κλάσης λόγω μεγέθους) από τον 3ο έως τον 7ο του 1973 μήπως και βρεθούν :friendly_wink:

[aegina]

Εγω αν και ημουν πολυ μικρος θυμαμαι οτι ηταν δυο και πηγαιναν Υδρα Σπετσες Πορτο Χελι και ενα ερχονταν και στην Αιγινα ισως το 72 η 73 αλλα μονο καλοκαιρι και για μια χρονια μοναχα.

[TSS QUEEN ANNA MARIA]

Εγω αν και ημουν πολυ μικρος θυμαμαι οτι ηταν δυο και πηγαιναν Υδρα Σπετσες Πορτο Χελι και ενα ερχονταν και στην Αιγινα ισως το 72 η 73 αλλα μονο καλοκαιρι και για μια χρονια μοναχα.
Ένα καλοκαίρι δούλεψαν μόνο φίλε Αίγινα.

[Ellinis]

Σχετικά με το ΜΕΓΑΛΟΧΑΡΗ να συνεισφέρω οτι είχε ναυπηγηθεί το 1972 στην Αγγλία και πράγματι ανήκε στην "Ελληνικαί Γραμμαί Χοβερκραφτ - Hoverlines ΕΠΕ" του Ανδρέα Βομβογιάννη.
Το 1979 το πούλησε, άλλαξε διάφορους ιδιοκτήτες και το 1989 βρέθηκε να μην έχει πλέον μηχανή οπότε χαρακτηρίστηκε φορτηγίδα! :redface: Το σκάφος μετονομάστηκε ΚΕΡΑΥΝΟΣ και υπήρχε ακόμη το 2005 μιας και τότε πουλήθηκε σε κάποιον Φατούρο από τα Σύβοτα Λευκάδας. Έκτοτε δεν υπάρχουν άλλα στοιχεία.