ΠΑΤΡΙΣ Ηρακλειου 29 Σεπτεμβριου 2008
Η ακτοπλοϊκή σύνδεση του Ηρακλείου, προπολεμικά και μεταπολεμικά. Πράκτορες, πρακτορεία και πλοία!
Λες και ήταν χθες!
Από το Δημήτρη Σάββα
Θυμάμαι εκείνα τα πλοία που είχαν ψυγεία, ψυκτικούς θαλάμους δηλαδή, και κάθε Ιούλιο και Αύγουστο τη δεκαετία του Ά50 και μετά, φόρτωναν σταφύλια. Τα σταφύλια ως γνωστόν φορτώνονται από τις 6-7 το απόγευμα μέχρι τις 6 το πρωί, με τη δροσιά. Φόρτωναν όλη τη νύχτα σταφύλια τα οποία προοριζόταν για Σκανδιναβικές χώρες και Αγγλία. Τον υπόλοιπο καιρό φόρτωναν σταφίδα και χαρουπάλευρα. Θυμάμαι τα πλοία “Αγγέλικα”, “Καδιώ”, “Τέτη”. “Αιγαίο”. Το πρακτορείο Ανεμογιάννη - Δρακοντίδη και Βαρδάκη συνεργάστηκαν σε θέματα ακτοπλοϊας. Το “Αγγέλικα” και το “Αιγαίο” της εταιρείας Τυπάλδου ήταν πολυτελέστατα, είχαν μέχρι και ορχήστρα. Βλέπεις, ήταν Καναδέζικα ποταμόπλοια, με ξύλινο εσωτερικό διάκοσμο και ωραίες καμπίνες. Αντίθετα σΆ άλλα πλοία η ατμόσφαιρα δεν ήταν και τόσο ευχάριστη... Θυμάμαι στο “Καδιώ” που τα κρεβάτια ήταν κατάπλωρα, τους επιβάτες να ταξιδεύουν πολλές φορές συνοδεύοντας όλο και κάποιο ζωντανό, για να το μεταφέρουν στην Αθήνα. Αν ήταν άσχημες οι καιρικές συνθήκες πολλές φορές στο κατάστρωμα πηγαινοερχόταν κεφτεδάκια, βραστά αυγά, ντομάτες που κρατούσαν οι ταξιδιώτες για να φάνε κατά την διάρκεια του ταξιδού τους. Οι καλές θέσεις του καραβιού ήταν για τους πιο εύπορους. Απολύθηκα από το στρατό τον Δεκέμβρη του 1959 και θυμάμαι εκείνο το βράδυ της επιστροφής, που κοιμήθηκα δίπλα στην τσιμινιέρα, μια προνομιακή θέση για τους ταξιδιώτες του χειμώνα, αφού τους εξασφάλιζε ζεστασιά! Η ώρα αναχώρησης και άφιξης του πλοίου ήταν “τύποις”. Έπρεπε να Άρθουν τα κηπευτικά, να φορτωθούν στο πλοίο και στη συνέχεια να γίνει η αναχώρησή του. Πάντοτε τα εμπορεύματα έρχονταν καθυστερημένα. Πολλές φορές αναγκαζόμασταν να λέμε και ψέματα, ότι το πλοίο είναι απέξω από το λιμάνι, ενώ δεν είχε φύγει ακόμα από τον Πειραιά. Το “δρομολόγιο του γύρου” όπως λέγονταν, Ηράκλειο, Ρέθυμνο, Σούδα, Πειραιά, έκανε 18 ώρες. Η απευθείας γραμμή Ηράκλειο - Πειραιά ήταν συντομότερη, σε 12 ώρες. Από τα πιο παλιά πραλτορεία, σήμερα υπάρχουν του Κόρπη, το δικό μου που είναι συνέχεια του πρακτορείου Δρακοντίδη - Ανεμογιάννη, καθώς και του Παλαιολόγου. Τότε υπήρχε μεγάλος ανταγωνισμός μεταξύ των εταιρειών, οι εποχές ήταν διαφορετικές, οι άνθρωποι πιο αγνοί, ήρεμοι, καταδεκτικοί, πιο ευτυχισμένοι αν και ήταν περισσότερο ταλαιπωρημένοι. Τεράστια η αλλαγή του λιμανιού τότε με το σήμερα, όπως διαφορετικό και το μόνιμο στέκι των πρακτόρων, η οδός της 25ης Αυγούστου”.
Η εφημερίδα “ΙΔΗ” στις 22 Οκτωβρίου 1947 μας ενημερώνει για την αγορά του επιβατηγού “
Καδιώ”. Το κείμενό της αυτό που έχει τίτλο: Οι εμψυχωταί της Κρητικής ατμοπλοϊας, σας το παρουσιάζω στη συνέχεια: “Εν συνεχεία των όσων εγράψαμεν εις προηγούμενα φύλλα μας σχετικώς με την “Κρητικήν Ατμοπλοϊα” θα ήτο παράλειψις σοβαρά αν δεν εγράφομεν ότι το ξεκίνημα αυτό για την κατάκτησιν της θάλασσας, οφείλεται στην έμπνευσιν του συμπατριώτου μας καθηγητού οικονομολόγου κ. Τάκη Βαλσαμάκη, όστις και μόχθους και κόπους κατέβαλε φια να φθάση εις το σημερινόν τέρμα των πρώτων προσπαθειών του. Η Κρήτη πρέπει να χρεωστή ευγνωμοσύνην εις τον κ. Βαλσαμάκην δια το έργον του αυτό που αποτελεί την εκπλήρωσιν ενός ονείρου δεκάδος και πλέον ετών. Οι Κρήτες - ας είναι βέβαιος ο κ. Βαλσαμάκης - υπό την σοφήν και στερρεάν καθοδήγησίν του θα γιγαντώσουν το έργο αυτό που σήμερον αναλαμβάνεται. Θα ήτο όμως παράλειψις εξίσου σοβαρά, αν δεν εμνημονεύετο ενταύθα και το όνομα του συμπατριώτου μας δικηγόρου κ. Γεωργ. Λουλακάκη, μέλους της Διοικ. Επιτροπής του συνεταιρισμού της “Κρητικής Ατμοπλοϊας” όστις κατά το τελευταίον τρίμηνον κατέβαλεν και ούτος μόχθους και κόπους περιοδεύσας την νήσον μας απΆ άκρου εις άκρον και διά λόγων και συγκεντρώσεων έκαμε τους συμπατριώτας μας να νοιώσουν την σπουδαιότητα του έργου αυτού κατωρθώσας ούτω να δώση οντότητα εις το τεράστιον τούτο έργον δια της εγγραφής συνεταίρων εις την Κρητικήν Ατμοπλοϊαν.
Κια ήδη το όνειρον έγινεν πραγματικότης δια της αγοράς της “Καδιώ” ενός ατμοπλοίου πολυτελεστάτου και ταχυτάτου που είναι αληθινά το καλύτερον από όσα σήμερον κάμουν δρομολόγια στις ελληνικές ακτές και το οποίον κατά τας ιδιαιτέρας πληροφορίας μας θα αρχίση τους πλόας του Πειραιώς - Κρήτης εντός δεκαπενθημέρου, μόλις δηλαδή ως αρθούν αι διατυπώσεις της αλλαγής της σημαίας, διότι όπως εγράψαμεν και άλλοτε, φέρει Παναμαϊκήν τοιαύτην”.