Ο Λόρδος Μπέϊντεν Πάουελ, ιδρυτής του Προσκοπισμού, σ’ένα από τα δεκαπενθήμερα τεύχη του με τίτλο «Προσκοπισμός για παιδιά», που άρχισε να εκδίδει το 1908, έγραφε ότι τον πρώτο προσκοπισμό που έζησε, όταν ήταν παιδί, ήταν ο Ναυτοπροσκοπισμός, μ’ένα Ιστιοφόρο, μαζί με τ’ αδέλφια του έκανε το γύρο των ακτών της Αγγλίας και της Σκωτίας. Ευχαριστήθηκε δε τόσο πολύ που μας συνιστά να κάνουμε και εμείς το ίδιο για να νιώσουμε τα ίδια συναισθήματα και να βοιώσουμε τη σημασία του «ΕΣΟ ΕΤΟΙΜΟΣ» στο μεγαλείο του. Στο ίδιο τεύχος αναφέρει τα προτερήματα των παλαιών θαλασσολύκων,τις ικανότητες των πληρωμάτων των Ναυαγοσωστικών,
τις ευκαιρίες των ανδρών των Εμπορικών πλοίων.

Σ’ένα άλλο τεύχος του παραπάνω περιοδικού, ο ιδρυτής μας, αναφέρει ότι μαζί με δύο από τους αδελφούς του φόρτωσαν, σε μία μικρή βάρκα πτυσσόμενη από καραβόπανο ,σκηνές, τρόφιμα, μαγειρικά σκεύη και ανέβηκαν τον Τάμεση μέχρι τις πηγές του στο CHILTERN HILLS και από
εκεί κατέβηκαν τον ποταμό ΄Εϊβον από την άλλη πλευρά μέχρι το BRISTOL. Νοιώσαμε, γράφει, μεγάλη ευχαρίστηση γιατί διαπιστώσαμε ότι μπορούμε να περάσουμε τόσο ωραίες στιγμές με τόσο μικρή δαπάνη.

΄Ετσι συγκρίνοντας την προσκοπική ζωή με όλους όσους ασχολούνται με τη θάλασσα,διαπίστωνε ότι όλοι οι παραπάνω πρέπει να ΕΙΝΑΙ ΕΤΟΙΜΟΙ να αντιμετωπίσουν, την καταιγίδα, να βοηθήσουν τους κινδυνεύοντες, να είναι ικανοί να χειρισθούν ένα σκάφος, να συγχρονισθούν με το υπόλοιπο πλήρωμα τραβώντας κουπί , να ξέρουν κολύμπι, να γνωρίζουν τους κανόνες ασφαλείας, να μπορούν να ρίξουν μία κουλούρα σχοινί σε ορισμένο σημείο ή να μπορούν να το πιάσουν και να το στερεώσουν.

Βλέποντας λοιπόν ότι όλα τα παραπάνω συνεπάγονται ζωή ελεύθερη και υγιεινή, στον καθαρό αέρα, που αναπτύσσεται η ευθυμία, η επιδεξιότητα και το θάρρος, προτερήματα που καλλιεργούνται στην προσκοπική ζωή, αποφάσισε την δημιουργία των Ναυτοπροσκοπικών ομάδων περίπου 2 χρόνια μετά την ίδρυση του Προσκοπισμού δηλαδή το 1909-10.

Βασίζεται λοιπόν ο Ναυτοπροσκοπισμός στις ίδιες θεμελιώδεις αρχές και μεθόδους του Προσκοπισμού. Η μόνη διαφορά μεταξύ τους είναι ότι οι δραστηριότητες του υγρού στοιχείου -WATER ACTIVITIES- αποτελούν ένα ουσιώδες μέρος του προγράμματος και όχι κάτι το πρόσθετο έξτρα. Δηλαδή η θάλασσα και το υγρό στοιχείο αποτελούν κομμάτια της «ΖΩΗΣ ΣΤΗ ΦΥΣΗ» για την εξυπηρέτηση του ΣΚΟΠΟΥμας. Φυσικά ο όρος είναι κάτι που παραπλανά αφού οι Ναυτοπρόσκοποι κάνουν δραστηριότητες και στις λίμνες και στα ποτάμια, άλλα είναι πλούσιος σε συμβολισμούς και δημοφιλής στους νέους. Το νερό παρέχει πλαίσιο για εκπαιδευτικές εμπειρές με τις οποίες οι νέοι είναι δυνατόν να αναπτύξουν όλες τις όψεις της προσωπικότητάς τους.

Στην Ελλάδα οι Ναυτοπρόσκοποι ιδρύθηκαν από τον Μάρκο Μίνδλερ το 1913. Ο Μίνδλερ γεννήθηκε στη Αθήνα την 28-3-1860. Σπούδασε Νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και ως έγκριτος δικηγόρος διορίσθηκε στο Πρωτοδικείο και μετά ως άμισθος Πάρεδρος στο Εφετείο. Ως απόφοιτος και του Ωδείου Αθηνών μετείχε σαν τακτικό μέλος στις πρώτες του συναυλίες. Μανιώδης φίλαθλος, ποδηλάτης και ιστιοπλόος έπερνε μέρος σε αγώνες. Για πολλά χρόνια ήταν μέλος και Πρόεδρος του Δ.Σ. του Συνδέσμου Ελληνικών Γυμναστικών και Αθλητικών Σωματείων. Επίσης διετέλεσε μέλος και Πρόεδρος του Ναυτικού Ομίλου Νέου Φαλήρου, του Πανελληνίου Γυμναστικού Συλλόγου, του Ποδηλατικού Συλλόγου και άλλων Σωματείων. Σαν γιός του Ιωάν. Μίνδλερ, ο οποίος είχε εισάγει τη στενογραφία στην Ελλάδα, έγινε δευθυντής του στενογραφικού τμήματος της βουλής για δεκαετίες. ΄Ετσι γνώρισε τον Βουλευτή Μιλτ. Νεγρεπόντη και Πρόεδρο του Δ.Σ.του Σώματος Ελλήνων Προσκόπων καθώς και τον Γ. Γραμματέα Κων. Μελά, οι οποίοι τον έβαλαν στην Προσκοπική οικογένεια. Μόλις κατατοπίσθηκε στα προσκοπικά ζητήματα, ανέλαβε αρχηγός της 3ης ομάδας Ναυτοπροσκόπων Αθηνών ως ιδρυτής της. Η 3η ομ. Ναυτοπρ. Αθηνών στεγαζότανε στον α΄ όροφο του επί της οδού Πανεπιστημίου διαμερίσματος του Σ.Ε.Γ.Α.Σ. Είχε τοποθετήσει όμως όλο το ναυτικό και εκδρομικό υλικό σ’ένα τμήμα του Ναυτικού Ομίλου Νέου Φαλήρου. Εκεί είχαν την δίκωπο λέμβο, με κινητά σέλματα για λεμβοδρομίες που τους δώρησε ο τότε Πρόεδρος του Σ.Ε.Π. Μλτ. Νεγρεπόντης, καθώς και την μεγάλη λέμβο με πανί Λατίνι για Ιστιοπλοϊα που τους παραχώρησε για εκπαίδευση ο Κων. Μελάς. Η Σχολή Ναυτικών Δοκίμων τους είχε παραχωρήσει μια λέμβο 16κωπο για κωπηλασία. Με αυτά τα πλωτά μέσα οι πρώτοι Ναυτοπρόσκοποι της Ομάδας εκπαιδεύονταν στη Ναυτοπροσκοπική τέχνη και για σειρά ετών ήταν το παράδειγμα για τις υπόλοιπες Ναυτοπροσκοπικές ομάδες.

Την εποχή εκείνη οι Ναυτοπρόσκοποι δέν φορούσαν ιδιαίτερη στολή, από τους άλλους Προσκόπους, μόνον οι βαθμοφόροι τους φορούσαν στον αριστερό βραχίονα μπλέ περιβραχιόνιο με μικρή μεταλλική άγκυρα. ΄Οταν, το 1914 ανέλαβε ΄Εφορος Ομάδων Πειραιά ο Δ.Μπεράτης, τέως Πλωτάρχης του Β.Ν., άρχισε τη συγκρότηση Ναυτοπροσκοπικής Ομάδας. Ο ΄Εφορος αυτός θεωρήθηκε προοδευτικός. Μία από τις πρωτοτυπίες του ήταν να εμφανήσει, την 19-12-1914, τους Ναυτοπροσκόπους να παρελαύνουν στους δρόμους του Πειραιά με ιδιαίτερη στολή δικής του έμπνευσης. Φορούσαν μπλέ μάλλινη μπλούζα με κεντημένο το Φοίνικα στη μέση του στήθους και στις επωμίδες το γράμμα «Ν» με κίτρινη κλωστή.Το παντελόνι μπλέ κοντό και μπλέ κάλτσες, το καπέλο το γνωστό προσκοπικό πλατύγυρο σε μπλέ χρώμα με ανασηκωμένο το αριστερό πλάϊ να στηρίζεται με μολυβένια μικρή άγκυρα. Στο δεξί μέρος της ζώνης υπήρχε θήκη με τα σημαιάκια για τα ναυτικά σήματα. Αυτή η εμφάνιση των Ναυτοπροσκόπων του Πειραιά απετέλεσε σταθμό στην Προσκοπική κίνηση γιατί μέχρι τότε ήταν άγνωστες οι ιδιαίτερες στολές για τους κλάδους και τις ειδικότητες.

Στη Θεσσαλονίκη, η πρώτη Ομάδα Ναυτοπροσκόπων, ξεκίνησε το 1917. Από την περίοδο του μεσοπολέμου, ο κύριος όγκος των Ναυτοπροσκοπικών τμημάτων εγκαταστάθηκε στο Φρούριο του Λευκού Πύργου, και παρέμειναν μέχρι το 1985 που το κτίσμα έγινε Μουσείο.

Το 1927 η Αεροπορία παραχώρησε, στην 3η Ομάδα Ναυτοπροσκόπων Αθηνών, μια μικρή βραχώδη γωνιά στην άκρη της βάσης των Υδροπλάνων, στη θέση Αη-Γιώργη «Ξηροτάγαρου» στο Δέλτα Φαλήρου. Εκεί τα παιδιά της Ομάδας, με προσωπική εργασία, μωλώνουν και επεκτείνουν το μικρό χώρο τους, κτίζουν τη Ναυτοπροσκοπική τους βάση, εγκαθιστούν ράγες για ανέλκυση των σκαφών τους, συντηρούν το υλικό τους με ζήλο, αφοσίωση και συνέπεια ενώ δίπλα στον Νεώσοικο έφθαναν τα Υδροπλάνα, μέχρι το 1933, των γραμμών από Μπρίντιζι, Σμύρνη και Κωνσταντινούπολη . Μ’αυτή τη δυναμική κίνηση δημιουργείται στο Δέλτα Φαλήρου το πρώτο υποδειγματικό Ναυτοπροσκοπικό Κέντρο το οποίο στέγαζε τον Στόλο επτά Ναυτοπροσκοπικών σκαφών. Το παραπάνω παράδειγμα ακολουθούν και άλλες ομάδες των Αθηνών, των Τζιτζιφιών και του Νέου Φαλήρου.

Σημαντική ήταν η συμμετοχή των Ναυτοπροσκόπων στη φρούρηση των ακτών του Σαρωνικού κατά τον Α΄ Παγκόσμιο πόλεμο. Στις αρχές του Ιουλίου μέχρι το τέλος του Σεπτέμβρη του 1918 η Ανώτατη Ναυτική Διοίκηση Πειραιά ανέθεσε σε 60 Ναυτοπροσκόπους και Προσκόπους των Αθηνών καθώς και σε 30 Ναυτοπροσκόπους του Πειραιά να εκτελούν, σε 5 καθωρισμένες θέσεις, συνεχείς υπηρεσίες φρούρησης στις ακτές του Σαρωνικού. Οι υπηρεσίες αυτές αναγνωρίστηκαν, με επίσημο έγγραφο του Υπουργείου Ναυτικών, ως Εθνική δράση του Προσκοπισμού.

Οι Θεσσαλονικείς Ναυτοπρόσκοποι, με το μεράκι που τους διακρίνει, σχεδίασαν και κατασκεύασαν το 1947 το Ναυτοπροσκοπικό Σκάφος τύπου «Θεσσαλονίκη». Τα Ναυτοπροσκοπικά αυτά σκάφη χρησιμοποιούνται από τότε από την Εφορεία Ναυτοπροσκόπων για την υλοποίηση των προγραμμάτων της. Τα ναυτοπροσκοπικά αυτά σκάφη είναι φαλαινίδες, κατά παράδοση από ξύλο, με άββακα (παπαδιά), μικτής αρμολογίας.΄Εχουν μήκος 8,20 μ., πλάτος 1,80 και βάρος 900 περίπου κιλά, χρησιμοποιούν για Ιστιοπλοϊα 2 πανιά τύπου Λατίνι και ένα Φλόκο, είναι 10κωπα και κατα- σκευάζονται από παραδοσιακούς καραβομαραγκούς, είναι πρακτικά αβύθιστα.